Logo Thing main logo

Tag: demokracja

Nota

Chile: Trybunał Konstytucyjny, cień dyktatury oraz subiektywna percepcja demokracji

23.10.2020

Instytucja Trybunału Konstytucyjnego (TK)[1] Chile przyciąga uwagę, bo jest ona tym wyznacznikiem przestrzegania państwa prawa – zwłaszcza po okresie dyktatury wojskowej Pinocheta, który po obalenia Salvadora Allende w zamachu stanu 11 września 1973 r., sprawował rządy do 1990 r. Jednakże „cień” dyktatury wciąż wywiera wpływ na przestrzeń społeczno-polityczną Chile.Wychodzenie z „cienia” historii wiąże się z nową rolą TK i wdrażania mechanizmów demokracji. W 2005 r. została opublikowana reforma TK[2], dzięki której Trybunał Konstytucyjny uzyskał dużo większe uprawnienia niż poprzednio – kontrola konstytucyjności ex ante i ex post dokonuje się od tego momentu tylko w TK. W tym celu rozpoznanie i orzeczenie o braku możliwości zastosowania środków odwoławczych przechodzi z Sądu Najwyższego do Trybunału Konstytucyjnego. Poza tym liczba członków TK została zwiększona z 7 do 10.Właśnie ubiegłego miesiąca, 11 września 2020 r. Chile obchodziło 47 rocznicę zamachu stanu – golpe del Estado. Pomimo powrotu do demokracji, Pinochet pozostał głównodowodzącym armii do 1998 r. Zmarł on w 2006 r., nie będąc za życia sądzonym za zbrodnie przeciwko ludzkości popełnione podczas jego dyktatury.Jak wskazuje Latinobarometro z badania w 2018 r. wciąż blisko 40% Chilijczyków sądzi, że demokracja jest ustrojem z dużymi problemami. Wiele jeszcze czasu zapewne minie, gdy zmianom instytucjonalnym będzie towarzyszyło rzeczywiste poczucie pozbycia się bagażu autorytarnej przeszłości.

`