Logo Thing main logo

Tag: Libia

Nota

Nieustanne walki w Libii i dwa rządy

26.10.2020

Libia uzyskała niepodległość od Włoch 24 grudnia 1951 roku. Po wojskowym zamachu stanu w 1969 roku został obalony król Idris I, a władzę w państwie przejął przywódca puczu Muammar Kaddafi. Rządził on krajem aż do wybuchu wojny domowej, która obaliła jego dyktatorski reżim w sierpniu 2011 roku (został schwytany i zabity przez rebeliantów w Syrcie). W wyniku walk trwających od lutego do października pomiędzy wojskami rządowymi a rebeliantami zginęło kilka tysięcy osób, w tym około 6 tysięcy rebeliantów, 4 tysięcy żołnierzy rządowych i 7 tysięcy cywilów. W czasie konfliktu wysiedlono około miliona osób.7 lipca 2012 roku Libijczycy zagłosowali w pierwszych wolnych wyborach parlamentarnych od prawie 40 lat. Co ważne, do parlamentu wybrano około trzydzieści kobiet. Zwyciężyła w nich partia Sojusz Sił Narodowych (NFA), która wzywa do umiarkowanego islamu i podtrzymania demokratycznego państwa obywatelskiego. W 2014 roku władza polityczna została podzielona między dwa rywalizujące rządy w Tobruku i Trypolisie: Izbę Reprezentantów iPowszechny Kongres Narodowy. 17grudnia 2015 roku członkowie obu parlamentów podpisali Libijskie Porozumienie Polityczne (Libyan Political Agreement). W wyniku tej umowy doszło do utworzenia Rady Prezydenckiej i Rządu Jedności Narodowej (Government of National Accord – GNA). Izba Reprezentantów nadal istnieje jako organ ustawodawczy i doradczy, znany jako Wysoka Rada Stanu (High Council of State). W rzeczywistości libijski rząd pozostaje podzielony pomiędzy Izbę Reprezentantów i Powszechny Kongres Narodowy. 12 marca 2016 roku Fajiz as-Sarradż, przy wsparciu społeczności międzynarodowej, oficjalnie uformował Rząd Jedności Narodowej. Choć początkowo odrzucony przez parlamenty Trypolisu i Tobruku, ostatecznie został zaakceptowany i przeniósł się do Trypolisu. Rząd Jedności Narodowej, wspierany przez ONZ, przejął kontrolę administracyjną nad wieloma ministerstwami oraz otrzymał wotum zaufania. Od kwietnia 2019 roku jest on jedynym organem zarządzającym z międzynarodowym uznaniem. Pomimo niskiego poziomu legitymizacji w kraju, ograniczonego zasięgu do wpływania na wyborców, braku lojalnych wojskowych oraz stale konkurujących ze sobą ministrów lub grup rządzących, takich jak parlament w Tobruku, Rząd Jedności Narodowej jest w stanie działać jako państwo Libia na arenie międzynarodowej. W ciągu ostatnich dwóch lat GNA walczy o uzyskanie mandatu w całym państwie, ale stale zmaga się z milicjami wspierającymi Libijską Armię Ludową (LNA) – wojska lojalne wobec Khalify Haftara. W kwietniu 2019 roku siły LNA zajęły miasto Gharjan, położonego 100 kilometrów na południe od Trypolisu, w celu zdobycia stolicy i walki z terroryzmem. GNA opracowało kontrofensywę i zatrzymało wojska. Jednakże w związku z brakiem porozumienia regularnie dochodzi do walk na obrzeżach stolicy. Z drugiej jednak strony LNA stale prowadzi walkę z Państwem Islamskim na południu kraju.Unia Europejska i Organizacja Traktatu Północnoatlantyckiego również zaangażowały się w utrzymanie bezpieczeństwa w Libii oraz w jej regionie. Unia Europejska podjęła wysiłek egzekwowania nałożonego na Libię przez ONZ embarga na broń. Przyczynia się również do wprowadzania pokoju w tym kraju poprzez prowadzenie operacji wojskowej na Morzu Śródziemnym – EUNAVFOR MED „Irini”. NATO zabezpiecza Morze Śródziemne w operacji Sea Guardian. Jest to misja realizowana w celu: utrzymania bezpieczeństwa, przeciwdziałania terroryzmowi, budowania potencjału obronnego w regionie, ochrony swobody żeglugi i infrastruktury krytycznej oraz w celu pomocy w utrzymaniu bezpieczeństwa kooperatywnego z innymi podmiotami w regionie. W następstwie libijskiej wojny domowej została utworzona Misja Wsparcia Narodów Zjednoczonych dla Libii (UNSMIL). Jest to misja polityczna, a nie wojskowa. Główne jej elementy obejmują wspieranie libijskich władz w budowaniu rządu, zapewnianie mediacji we wdrażaniu porozumień politycznych, wspieranie kluczowych instytucji oraz monitorowanie i składanie sprawozdań na temat praw człowieka. W lipcu 2019 roku szef UNSMIL, Ghassan Salamé, zaproponował 3-punktowy plan (zawieszenie broni, utrzymanie istniejącego embarga na broń i dialog wewnętrzny) jako nowy etap procesu pokojowego, którego celem jest zatrzymanie trwającej wojny domowej. Podczas gdy od czerwca do września 2020 roku na froncie panuje względny spokój, zagraniczni sponsorzy nadal dostarczają zaawansowaną broń i sprzęt – naruszając w ten sposób embargo ONZ – Libijskiej Armii Narodowej oraz Rządowi Jedności Narodowej.Trwający libijski kryzys polityczny stworzył sytuację, w której kilkanaście różnych podmiotów walczy o władzę. W rezultacie prowadzą swoją działalność również organizacje terrorystyczne, takie jak Państwo Islamskie w Libii. Obecna sytuacja powoduje, że Libia to kraj podzielony, pozbawiony narodowego aparatu politycznego i niedbający o ludność jako całość. Wciąż jednak istnieje nadzieja, że podniesie się z tego kryzysu, jeśli tylko uda się utrzymać rząd, który przejmie władzę w całym kraju.

`