Tag: migration

Hiszpańska prasa donosi, że władze marokańskie świadomie zachęcały niepełnoletnich do nielegalnego przekraczania granicy z Hiszpanią w jej afrykańskiej enklawie – Ceucie. Eksperci mówią w tym kontekście o „wojnie hybrydowej”. Pomiędzy 17 a 19 maja władze Maroka zrezygnowały z nadzorowania granicy w Ceucie, co spowodowało masowy napływ nielegalnych imigrantów. Na terenie hiszpańskiej enklawy znalazło się ponad 12 tysięcy osób.Bezpośrednim powodem wywołania kryzysu migracyjnego przez rząd w Rabacie stały się informacje o tym, że na leczenie do Hiszpanii przyjęto Ibrahima Ghalego, lidera polityczno-wojskowego Frontu Polisario, który działa na rzecz niepodległości Sahary Zachodniej i secesji tego terytorium od Maroka.Hiszpańscy komentatorzy życia politycznego mówili wprost o wojnie hybrydowej wymierzonej w ich kraj. Uznano, że od czasów Zielonego Marszu w 1975 roku Maroko wykorzystuje cywilów do prowadzenia międzynarodowych konfliktów. Jednocześnie pojawiły się oskarżenia formułowane przez naukowców i byłych dyplomatów pod adresem rządzących o to, że od lat „wrogie i agresywne działania Maroka skupiły na sobie niewielką uwagę rządu, hiszpańskich mediów i opinii publicznej”[1].Według oficjalnych danych do Ceuty przybyło ponad 1100 nieletnich, z czego połowa liczy mniej niż 16 lat[2]. Napływ niepełnoletnich imigrantów stanowi poważne wyzwanie dla hiszpańskich władz, ponieważ zgodnie z hiszpańsko-marokańską umową readmisji nie podlegają osoby poniżej 18 roku życia. Zapis ten celowo wykorzystały marokańskie władze, które za pośrednictwem mediów społecznościowych zastosowały szeroką strategię dezinformacyjną, by sprowokować młodych do przedostania się na teren Ceuty. Rozpowszechniano między innym fałszywą wiadomość o tym, że na terenie hiszpańskiej enklawy mecz gra gwiazda futbolu Cristiano Ronaldo. W informację tę uwierzyło wielu nastolatków, uczęszczających do szkół w pobliskiej miejscowości Castillejos[3]. Nierzadko dochodziło do sytuacji, w której rodziny nie wiedziały, że ich najbliżsi przedostali się nielegalnie na teren Hiszpanii. Powstała nawet specjalna grupa na Facebooku, za pomocą której rodzice próbowali odszukać własne dzieci[4].Kryzys migracyjny stał się centralnym punktem debaty politycznej w Hiszpanii i dał paliwo polityczne przeciwnikom lewicowego rządu w Madrycie. Krytyczna wobec aktualnej polityki migracyjnej partia VOX zarzuca gabinetowi Pedra Sancheza nie tylko nieporadność w rozwiązywaniu konfliktu z Marokiem, ale także uleganie multikulturowej iluzji oraz zbyt liberalny stosunek do muzułmanów. Z kolei szef konserwatywnej Partii Ludowej Pablo Casado postuluje wprowadzenie systemowych rozwiązań zniechęcających szesnastoletnich i siedemnastoletnich imigrantów do nielegalnego przekraczania granicy; chce by było im trudniej uzyskać zgodę na łączenie rodzin oraz finansowe wsparcie. Władze Ceuty odnotowały także przypadki zaniżania wieku przez imigrantów, którzy dzięki tym nieuczciwym zabiegom liczą na szybszą i bardziej hojną pomoc[5].Obecnie kryzys na linii Rabat – Madryt wydaje się zażegnany. Maroko wznosi ogrodzenie, które ma zapobiec nielegalnemu przekraczaniu granicy z Ceutą. Prawdopodobnie decyzja ta po części motywowana jest finansowo. Unia Europejska od 2018 roku zapłaciła Maroku za powstrzymywanie masowej migracji 343 miliony euro[6]. Jednocześnie prasa hiszpańska informuje o problemach na terytorium Melilli. W ciągu ostatnich dwóch tygodni doszło tam do pięciu incydentów. Najpoważniejszy miał miejsce 22 lipca, kiedy płot na granicy z Marokiem sforsowało ponad 230 nielegalnych imigrantów. Parę dni wcześniej na teren enklawy przedostała się grupa 139 osób[7]. Wygląda więc na to, że Maroko z jednej strony wykonuje gest dobrej woli umacniając zasieki w Ceucie, z drugiej zaś cały czas pokazuje, że klucze do bezpieczeństwa hiszpańskiej granicy leżą w Rabacie, którego władze, jak pokazuje majowy kryzys, użyją wszelkich dostępnych środków, by wpływać na politykę Madrytu i czerpać finansowe korzyści z ochrony zewnętrznej granicy Unii Europejskiej.[1] FELIPE SAHAGÚN, Juegos de guerra híbrida en Ceuta y Melilla, „El Mundo” 19 maja 2021 r, [na:] https://www.elmundo.es/opinion/2021/05/19/60a50292fdddff7b388b4666.html, dostęp 29.07.2021.[2] PAULINE BOUSSARIE, Más de 1.000 menores entraron en Ceuta desde Marruecos, „El Mundo” 5 lipca 2021 r. [na:] https://www.elmundo.es/espana/2021/07/05/60e34189fc6c835f588b463d.html, dostęp 29.07.2021 r.[3] ALBERTO ROJAS, El mensaje trampa para llevar a los niños a la frontera: "Cristiano Ronaldo juega en Ceuta", „El Mundo” 20.06.2021 r, [na:] https://www.elmundo.es/espana/2021/05/20/60a6a749fc6c83d6648b4574.html, dostęp 29.07.2021 r.[4] ALBERTO ROJAS, MARISOL HERNÁNDEZ, Marruecos diseñó el efecto llamada a Ceuta para niños a través de las redes sociales, [na:] https://www.elmundo.es/espana/2021/05/20/60a6bd9b21efa093018b4683.html, 29.07.2021 r.[5] JUANMA LAMET, Pablo Casado propone reducir incentivos a los menores inmigrantes de 16 a 18 años, „El Mundo”, [na:] https://www.elmundo.es/espana/2021/07/26/60fd43a721efa0731d8b463d.html, 29.07.2021 r.[6] ANTONIO SEMPERE, Marruecos levanta una nueva valla con concertinas en la frontera de Ceuta, „El Mundo” , [na:] https://www.elmundo.es/espana/2021/07/18/60f2f101e4d4d8130b8b4699.html, 29.07.2021 r.[7] PAQUI SÁNCHEZ, Melilla sufre el mayor salto a la valla en siete años con la entrada de 238 inmigrantes, [na:] https://www.elmundo.es/espana/2021/07/22/60f914bffdddff76108b4602.html, dostęp 29.07.2021 r.Źródło zdjęcia: C.C. Wikimedia Commons

Kryzys społeczno-ekonomiczny, do którego doszło w Wenezueli w ostatnich latach doprowadził do masowej migracji milionów obywateli tego kraju. Według raportu ONZ z 2019 r. z pogrążonego w chaosie państwa uciekło ponad 3,4 mln osób. Dane z2020 r. ukazują pogłębianie się problemu masowej migracji Wenezuelczyków, obecnie szacuje się, że około 5 mln osób zdecydowało się na opuszczenie tego kraju. Decyzja wielu osób jest podyktowana dramatyczną sytuacją gospodarczą, około 90% mieszkańców żyje na skraju ubóstwa. Problem masowej migracji stanowi wyzwanie nie tylko dla państw przyjmujących uchodźców ale i samej Wenezueli, która według danych na 2017 r. liczyła 31 mln obywateli. Kierunki migracji Wenezuelczyków są zróżnicowane, natomiast najwięcej osób przebywa w Kolumbii, Peru, Ekwadorze, Chile i Brazylii.Masowa migracja Wenezuelczyków jest przyczyną poważnego kryzysu wAmeryce Południowej, szczególnie w dobie światowej pandemii COVID-19. We wrześniu 2018 r. przedstawiciele rządów jedenastu państw Ameryki Łacińskiej iKaraibów odbyli spotkanie w stolicy Ekwadoru Quito w celu podjęcia skoordynowanych działań wobec kryzysu migracyjnego. Przedsięwzięcia zmierzające do koordynacji działań oraz pracy na rzecz pomocy uchodźcom określa się jako The Quito Process. Z czasem liczba państw aktywnie działających na rzecz wsparcia uchodźców wzrosła do trzynastu. Skala zjawiska migracji milionów Wenezuelczyków wykracza daleko poza granicę Wenezueli z tego powodu władze niektórych państw Ameryki Łacińskiej i Karaibów podjęły decyzję opodjęciu działań zmierzających do poprawy sytuacji humanitarnej uchodźców.Wypracowane w ramach szczytu rozwiązania pozwoliły na przyjęcie deklaracji wsprawie mobilności wenezuelskich obywateli w regionie. Dokument nazywano Quito I, natomiast przygotowane rozwiązania stworzyły podstawy do dalszych działań. Wlistopadzie 2018 r. odbyło się kolejne spotkanie, które zaowocowało przyjęciem regionalnego planu działania Quito 2. W ramach rozwiązań państwa będące sygnatariuszami planu zobowiązały się do ułatwienia integracji Wenezuelczyków wwymiarze gospodarczym i społecznym oraz usprawnienia procesu legalizacji pobytu wenezuelskich uchodźców. Obecnie w The Quito Process, w roli członków zaangażowanych jest 13 państw Ameryki Południowej oraz dwie organizacje międzynarodowe. W działania są również zaangażowane państwa i organizacje z innych kontynentów w roli obserwatorów. W ramach The Quito Process odbyło się jeszcze kilka spotkań, ostatnie z nich za pośrednictwem sieci wpaździerniku 2020 r.Realizacja wspólnych działań przez państwa Ameryki Południowej była konieczna ze względu na trudną sytuację uchodźców. Pomimo podjętych wysiłków wielu Wenezuelczyków, którzy zdecydowali się na opuszczenie ojczyzny spotyka się zproblemem dyskryminacji, przemocy oraz skrajnego ubóstwa. Niektóre państwa wdrożyły szczególne działania związane z integrowaniem wenezuelskich uchodźców. Wsąsiadującej z Wenezuelą Kolumbii wprowadzono możliwość uzyskania przez Wenezuelczyków dwuletniego pozwolenia na pobyt, który umożliwił im korzystanie zedukacji i opieki zdrowotnej. Problem stanowiły natomiast ograniczone zasoby placówek edukacyjnych oraz służby zdrowia, szczególnie w pobliżu granicy. Podobne rozwiązania zostały wdrożone w Argentynie, gdzie w 2019 r. uproszczono procedury wizowe.W wielu krajach problemem dla uchodźców są wymagania formalne, których nie mogą spełnić ze względu na chaos jaki panuje w Wenezueli oraz ich sytuację. Uchodźcy narażeni są na wiele zagrożeń m.in. zjawisko handlu ludźmi oraz wyzysk. Poważne zagrożenie stanowi również ich dyskryminacja, do której dochodzi w wielu państwach Ameryki Południowej. W 2020 r. na rzecz walki z tym zjawiskiem, w ramach obchodów Światowego Dnia Uchodźcy – Sekretariat Generalny Organizacji Państw Amerykańskich zrealizował kampanię skierowaną przeciwko ksenofobii i dyskryminacji wobec Wenezuelczyków, którzy opuścili swój kraj. Akcja promowała integrację oraz pozytywne przyjęcie wenezuelskich uchodźców, natomiast hasło kampanii brzmiało: ,,Jestem Wenezuelczykiem, jestem uchodźcą”.Pomimo podjętych wysiłków na rzecz poprawy sytuacji milionów Wenezuelczyków, niektóre państwa wprowadziły np. wymogi wizowe, które skomplikowały ich trudną sytuację. Światowa pandemia powoduje dodatkową trudność dla wenezuelskich uchodźców, podstawowy problem stanowiły zamknięte granice oraz pogłębiające się ubóstwo. Z powodu zamknięcia granic przybrało na sile zjawisko nielegalnej migracji. Trudności związane z poruszaniem się pomiędzy państwami wykorzystują przemytnicy, którzy zarabiają na nielegalnym przewożeniu uchodźców przez granice. Wielu Wenezuelczyków ze względu na niezalegalizowany pobyt, nie może korzystać ze wsparcia rządów przewidzianych dla osób, które ucierpiały przez pandemię.Rozwiązanie problemów wenezuelskich uchodźców wymaga przyjęcia szeregu rozwiązań wramach polityk publicznych na poziomie państw, które zapewniają im schronienie. Pomimo podjętych wysiłków sprostanie zaistniałym problemom jest niezwykle trudne, wiąże się to z uwarunkowaniami społecznymi, środkami finansowymi oraz sytuacją międzynarodową. Niektóre państwa Ameryki Południowej zmagają się zinnymi wewnętrznymi problemami, czego przykładem może być Kolumbia w której około 6 mln obywateli jest przesiedlonych na terytorium kraju z powodu nie dawno zakończonej wojny domowej. Warto wtym miejscu dodać, że Wenezuela w przeszłości okazała solidarność zKolumbijczykami, których około 200 tys. znalazło schronienie wWenezueli. Obecnie na terytorium Kolumbii przebywa około 2 mln uchodźców zsąsiadującej Wenezueli. Problem masowego uchodźctwa Wenezuelczyków stawał się jednym ztematów wkampaniach wyborczych w niektórych państwach Ameryki Południowej.Pomimo podjętych inicjatyw, których efektem było przyjęcie dwóch deklaracji oraz planu działania w ramach The Quito Process rozwiązanie problemów wenezuelskich uchodźców będzie bardzo trudnym zadaniem. Podstawowe trudności dotyczą wielu obszarów, natomiast kryzys do jakiego doszło w Wenezueli stanowi wyzwanie dla całego regionu Ameryki Południowej. Światowa pandemia skomplikowała sytuację na całym świecie i pogorszyła trudną sytuację uchodźców. Rozwiązanie narastających problemów często wymaga zmian systemowych, które dotyczą zapewnienia schronienia uchodźcom, pomocy w znalezieniu pracy, opieki medycznej i edukacji. W niektórych przypadkach pojawia się również problem bariery językowej, który utrudnia integrację lokalnej społeczności z Wenezuelczykami. Warunkiem ustabilizowania sytuacji w regionie jest zażegnanie kryzysu społeczno-ekonomicznego w Wenezueli. Nieustabilizowanie sytuacji w tym kraju doprowadzi do pogłębiania się kryzysu, którego skutki w dłuższej perspektywie nie sposób przewidzieć.