Republika Kazachstan podlega głębokim procesom modernizacyjnym. Obejmują one całokształt zachodzących w państwie stosunków politycznych, gospodarczych i społecznych. Ich formalną podstawą są Strategia «Kazachstan - 2050» oraz będące jej konkretyzacją strategie szczegółowe. Celem Strategii «Kazachstan - 2050» jest uformowanie stosunków społeczno-gospodarczych opartych na zrównoważonym rozwoju, zapewniającym realizację potrzeb dużych grup społecznych, ugruntowanie podmiotowego udziału Kazachstanu w regionalnych stosunkach polityczno-gospodarczych oraz wejście Kazachstanu do grona trzydziestu najbardziej rozwiniętych państw świata.Osiągnięcie celów określonych w Strategii «Kazachstan - 2050» wymaga stabilnego, skoordynowanego rozwoju stosunków politycznych, w tym – ich demokratyzacji. Ład polityczny państwa jest niezbędny do kształtowania ładu w innych zakresach stosunków zachodzących na terenie Kazachstanu. Z perspektywy modernizacji państwa, jego zachowanie jest nie mniej ważne, niż realizacja ładu gospodarczego czy społecznego. Jednym z kluczowych wymiarów przeprowadzanej demokratyzacji stosunków politycznych są zmiany zachowań politycznych obywateli. Kierunek ich rozwoju ma zostać określony w «Koncepcji rozwoju społeczeństwa obywatelskiego do 2025 roku».«Koncepcja rozwoju społeczeństwa obywatelskiego do 2025 roku» została zaplanowana w Ministerstwie Informacji i Rozwoju Społecznego jako rozwinięcie dotychczas obowiązujących dokumentów planistycznych. Ma ona służyć wzmocnieniu społeczeństwa obywatelskiego, zwiększeniu jego udziału w dyskusji na temat najważniejszych spraw publicznych w celu ich rozwiązania, rozwojowi systemu wielopartyjnego, rywalizacji politycznej i pluralizmowi opinii w państwie. Ma też być skorelowana z przygotowaniami Kazachstanu do przystąpienia do Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD).W ramach diagnozy społeczeństwa obywatelskiego w Kazachstanie stwierdza się ograniczone zaangażowanie obywateli w działalność organizacji pozarządowych. Pomimo wielości organizacji, działają one w ograniczonej skali i skoncentrowanie są w ekonomicznie oraz kulturowo rozwiniętych regionach państwa. W wysokim stopniu zależne są finansowo od środków publicznych. Cechują się ograniczoną dywersyfikacją źródeł finansowania, słabą koordynacją podejmowanych działań. Z kolei partie polityczne charakteryzuje niedostateczny poziom zaufania społecznego do nich, niezadowalający poziom konkurencyjności między nimi, jak również niedostateczny poziom partycypacji partii politycznych w publicznych procesach decyzyjnych.Rozwój społeczeństwa obywatelskiego jest niekompatybilny względem totalnej cyfryzacji stosunków społecznych jako procesu globalnego, mającego odzwierciedlenie również w Republice Kazachstan. Internetowa mobilność obywateli osłabia znaczenie tradycyjnych form społecznego organizowania się, w tym – partii politycznych. Trudno im konkurować z grupami mobilnych społeczności i wpływać na zachowania dużych grup społecznych. Oznacza to, że zachowania społeczne i polityczne obywateli są kształtowane w ramach procesów nietransparentnych, trudnych do rozpoznania, na które tradycyjne instytucje publiczne mają ograniczony wpływ.Celem «Koncepcji rozwoju społeczeństwa obywatelskiego do 2025 roku» ma być wzmocnienie organizacji pozarządowych poprzez zwiększenie ich finansowej samodzielności i uniezależnienie od środków publicznych i w szerszym zakresie finansowanych przez obywateli, biznes i międzynarodowych donatorów. W Koncepcji nie dostrzega się zagrożeń dla stabilności politycznej państwa związanych z ostatnim ze źródeł finansowania. Współcześnie są one powszechnie podnoszone jako wykorzystywane do dezorganizacji ładu politycznego państw.Wzmocnienie NGO ma odbywać się poprzez ich profesjonalizację, kształcenie liderów NGO, wzrost konkurencyjności, zwiększenie roli dużych, sieciowych organizacji mogących być partnerem dla organów władzy publicznej. Systemowemu zwiększeniu potencjału organizacji sektora pozarządowego mają służyć centra wsparcia dla NGO o charakterze centrów kompetencji dla NGO. Efektywność ich działalności ma być oceniana na podstawie analizy wskaźników efektywności centrów wsparcia.Rozwojowi mają ulec mechanizmy społecznej kontroli nad działalnością organów władzy publicznej, w tym – wysłuchania publiczne jako składowa procesu decyzyjnego. Partie polityczne powinny stać się faktycznymi wyrazicielami postaw i poglądów dużych grup społecznych oraz istotnym uczestnikiem państwowego procesu decyzyjnego. Aby to nastąpiło, wybory do parlamentu krajowego, jak również do lokalnych organów przedstawicielskich, mają być oparte na zasadzie proporcjonalności, a parlament – dowartościowany kompetencyjnie. Ma stać się faktyczną płaszczyzną konkurencyjnej działalności partii politycznych, a zarazem – głównym miejscem dialogu obywatelskiego służącego minimalizowaniu napięć społecznych. Istotę przeprowadzanej modernizacji politycznej ma wyrażać formuła «Silny Prezydent – wpływowy Parlament – odpowiedzialny Rząd». Taka konstrukcja systemu politycznego jest uznawana w Koncepcji za podstawę stabilności państwa.Celem Koncepcji jest również zwiększenie transparentności państwowego systemu decyzyjnego, a w rezultacie – jego efektywności. W tym celu obywatele mają zostać zaangażowani w ekspertyzę antykorupcyjną projektów aktów normatywnych, Z kolei na bieżąco ma być sprawowana kontrola społeczna działalności policji.Zgodnie z Koncepcją, zostanie przeprowadzona analiza wszystkich zadań państwa pod kątem możliwości przekazania organizacjom społecznym poszczególnych zadań publicznych w celu wzrostu jakości świadczonych usług.Ważnym założeniem rozwoju społeczeństwa obywatelskiego, a zarazem problematycznym w stanie faktycznym, jest budowanie samorządności, w tym samorządności lokalnej. Dostrzega się, że samorządność stymuluje partycypację obywatelską, zainteresowanie i odpowiedzialność ludności w efektywnym rozwiązywaniu problemów o znaczeniu lokalnym. Udział obywateli w systemie oceny działalności organów władzy lokalnej wzmacnia skuteczność ich działalności, a społeczne monitorowanie wykorzystywania środków budżetowych – rzetelność gospodarowania nimi. Za szczególnie istotne uznano rozwój organizacji społecznych na poziomie lokalnym, na którym aktualnie są najsłabsze, co wywołuje realny negatywny wpływ na jakość ludzkiego życia. Pobudzeniu lokalnemu mają służyć bezpośrednie wybory akimów (szefów obwodów) jako lokalnych organów władzy wykonawczej.Projekt «Koncepcji rozwoju społeczeństwa obywatelskiego do 2025 roku» został poddany szerokim konsultacjom społecznym, z udziałem tak organizacji pozarządowych, jak i ekspertów. Ujawniły one daleko idące różnice na temat pożądanego modelu kształtowania społeczeństwa obywatelskiego w Kazachstanie. W rezultacie, kwestią znamienną jest, że Koncepcja miała obowiązywać od 2020 r., ale prace nad nią wciąż nie zostały sfinalizowane. Przedłużenie prac wiąże się właśnie z problematycznością wypracowania spójnej wewnętrznie i aprobowanej przez uczestników postępowania koncepcji rozwoju społeczeństwa obywatelskiego w Kazachstanie. W tym zakresie ścierają się różne poglądy. Przede wszystkim dotyczą one odmiennej interpretacji procesów politycznych zachodzących w państwach współczesnych i ich odniesienia do kazachstańskich uwarunkowań, w tym – w jaki sposób budować instytucje polityczne państwa w sytuacji, gdy zachowania społeczne coraz większych grup społecznych i z coraz większą intensywnością kształtowane są w wirtualnej rzeczywistości, ale za to z rzeczywistymi następstwami. Kwestią sporną jest też budowanie samorządności terytorialnej i jej wkomponowanie w strukturę organów władzy publicznej. Dylemat dotyczy nie tylko, jak przeprowadzić pionowy podział władzy, ale również, jak sprawić, aby wspólnoty lokalne efektywnie korzystały z posiadanych kompetencji, a jednocześnie, aby na tym tle nie dochodziło do procesów dezintegracyjnych, wywoływanych i stymulowanych przez podmioty zagraniczne.
