W starożytności Tunezja była bardzo ważnym ośrodkiem handlowym i politycznym. Mimo że to Rzymianie okupowali ją przez blisko 800 lat, wprowadzając chrześcijaństwo, to w 697 roku muzułmanie podbili cały kraj i wprowadzili islam. Najważniejsze przemiany nastąpiły znacznie później. W 1881 roku rozpoczęła się francuska kolonizacja, która trwała aż do 20 marca 1956 roku. Podpisano wówczas francusko-tunezyjski protokół, uznając kraj za niepodległy. Na jego czele stanął Habib Burgiba jako premier, a gdy w 1957 roku parlament zniósł monarchię i ustanowił republikę, został jej prezydentem.Od 1956 do 2011 roku polityka w Tunezji była zdominowana przez jedną partię: Zgromadzenie Demokratyczno-Konstytucyjne (Rassemblement Constitutionnel Démocratique, RCD) pod przewodnictwem prezydentów: Habiba Burguiby, a następnie Zajna al-Abidina Ibn Alego. Zbyt długie rządy tego drugiego wywołały w Tunezji protesty, zwane też jaśminową rewolucją – społeczeństwo sprzeciwiało się korupcji, biedzie, represjom politycznym. Należy podkreślić, że stanowiły one przykład oraz inspirację dla mieszkańców pozostałych państwach Bliskiego Wschodu i Afryki Północnej. To społeczeństwo w Tunezji zaprotestowało po raz pierwszy. W wyniku tego w styczniu 2011 roku wieloletni prezydent Zajn al-Abidin Ibn Ali został obalony, a władzę objął rząd tymczasowy, w którym znaleźli się także przedstawiciele opozycji. Ponadto działalność rządzącego Zgromadzenia Demokratyczno-Konstytucyjnego została zawieszona. Rewolucja tunezyjska spowodowała odejście Ibn Alego i umożliwiła przeprowadzenie wolnych wyborów.Władzę ustawodawczą sprawuje jednoizbowy parlament Tunezji – Zgromadzenie Reprezentantów Ludowych (Assemblée des représentants du peuple, ARP), wybierane w powszechnych wyborach bezpośrednich na pięcioletnią kadencję. Pierwsze wybory do Zgromadzenia odbyły się 26 października 2014 roku i wygrała je świecka parta Wezwanie Tunezji (Nidaa Tounes). Co ważne, partia całkowicie się rozpadła przed wyborami w listopadzie 2019 roku, a przez to zwyciężyła Partia Odrodzenia (Ennahdha) – konserwatywna islamska partia polityczna. Drugą siłą w rządzie jest Serce Tunezji (Au cœur de la Tunisie). W opozycji do nich jest Blok Demokratyczny (Courant démocrate, Mouvement du peuple oraz Citoyenneté et développement), który wyznaje ideologię demokracji społecznej i arabskiego nacjonalizmu.Prezydent republiki jest wybierany w powszechnych wyborach bezpośrednich na okres pięciu lat. Musi wyznawać religię muzułmańską i zrzec się obywatelstwa innego niż tunezyjskie, jeśli takie ma. Do kompetencji prezydenta należy określanie ogólnej polityki w sprawach obronności, stosunków zagranicznych i bezpieczeństwa wewnętrznego. Prezydent promulguje ustawy. Może również rozwiązać rząd za zgodą premiera. Obecnie głową państwa jest Kais Saied, który został wybrany 13 października 2019 roku, po tym jak jego poprzednik Al-Badżi Ka’id as-Sibsi zmarł 25 lipca 2019 roku. K. Saied jest prezydentem niezależnym, niezwiązanym z żadną z partii i dość dużym zaskoczeniem było jego zwycięstwo. W pierwszej turze uzyskał 18,4% głosów, tuż za nim był Nabil Karoui z partii Serce Tunezji, który zdobył 15,6% głosów, a trzecie miejsce zajął Abdelfattah Mourou z Partii Odrodzenia, który otrzymał 12,9% poparcia. Jednakże w drugiej turze K. Saied uzyskał aż 72,71% głosów. Uosabia on nadzieje Tunezyjczyków z 2011 roku. Jest skromny, wyważony i przemawia w imieniu marginalizowanych społeczności. Chętnie spotyka się z ludnością i wspiera demokratyczne zmiany w Tunezji. Według obserwatorów z Unii Europejskiej wybory prezydenckie w 2019 roku obyły się w sposób spokojny i transparentny, z poszanowaniem procedur demokratycznego głosowania.Tab. Prezydenci TunezjiPrezydentCzas urzędowaniaLata urzędowaniaUtrata mandatuHabib Burguiba30 lat, 3 miesiące i 13 dni1957 – 1987Zwolniony z urzęduZajn al-Abidin Ibn Ali23 lata, 2 miesiące i 7 dni1987 – 2011Ucieczka z kraju podczas rewolucjiAl-Munsif al-Marzuki3 lata i 18 dni2011 – 2014Pokonany w wyborach w 2014 rokuAl-Badżi Ka’id as-Sibsi4 lata, 6 miesięcy i 24 dni2014 – 2019ŚmierćKais Saied10 miesięcyod 2019–źródło: opracowanie własneNa początku 2020 roku nastąpił poważny kryzys polityczny w Tunezji. Jak wskazuje konstytucja, to K. Saied musiał wyznaczyć osobę odpowiedzialną za utworzenie rządu. Mimo wysokiego wyniku w wyborach nie miał ani partii, ani wyraźnego poparcia w klasie politycznej. Oprócz tego stale sprzeciwia mu się N. Karoui z partii rządzącej, który walczy o odzyskanie władzy w państwie poprzez pozyskiwanie wpływów w rządzie. Ostatecznie premierem Tunezji od 2 września 2020 roku jest Hichem Mechichi. Dziesięć lat po rewolucji Tunezja kontynuuje proces demokratyzacji, osłabiona walkami politycznymi i trudnościami w zreformowaniu gospodarki. H. Mechichi jest trzecim szefem rządu mianowanym po wyborach parlamentarnych w listopadzie 2019 roku, a jego rząd będzie drugim, który próbuje ustanowić. Obecny gabinet będzie odpowiadał za wznowienie rozmów z Międzynarodowym Funduszem Walutowym, którego czteroletni program współpracy zakończył się w sierpniu 2020 roku, przez co Tunezja ma ogromne problemy finansowe.Aleksander Ksawery Olech
