Aleksander Wróbel[1]Spółka logistyczna Dubai Port World (DP World) odniosła kolejne zwycięstwo w postępowaniu arbitrażowym przed Londyńskim Międzynarodowym Sądem Arbitrażowym (LCIA) w sporze ze spółką Port de Djibouti S.A. (PDSA). Znaczenia temu orzeczeniu nadaje fakt, że port obsługiwany przez DP World ma ogromne znaczenie strategiczne w regionie Czerwonego Morza. Co więcej, terminal kontenerowy Doraleh, którym DP World zarządzała, odgrywa ważną rolę dla ludności Dżibuti, ponieważ jest on największym pracodawcą i znacząco zasila budżet państwa. Podkreślić należy, że Terminal, jest niewątpliwym sukcesem gospodarczym, ponieważ nieprzerwanie przynosi dochody od momentu jego otwarcia w 2006.Postępowanie arbitrażowe wszczęła DP World właścicielem, której są Zjednoczone Emiraty Arabskie. Spółka ta prowadzącą podobną działalność w ponad 40 państwach. Są to rozwijające się, jak i rozwinięte państwa. Z kolei pozwanym i zarazem większościowym udziałowcem PDSA jest państwo Dżibuti, natomiast 23.5 % udziałów należy do spółki zarejestrowanej w Hong Kongu – China Merchants Port Holdings Company Ltd.Początkiem sporu było przejęcie w 2018 r. przez PDSA kontroli nad terminalem Doraleh, który był zaprojektowany i zbudowany przez DP World. DP World zwróciła się do Wyższego Sądu Anglii i Walii z wnioskiem o zabezpieczenie, w celu zamrożenia procesu przejęcia Terminalu przez PDSA do momentu rozstrzygnięcia sprawy przez trybunał arbitrażowy. W celu uniknięcia skutków zabezpieczenia PDSA podjęła próby przekazania swoich udziałów na rzecz Rządu Dżibuti, co również było przedmiotem sporu w postępowaniu arbitrażowym.DP World wskazało, że trybunał orzekł o naruszeniu przez PDSA umowy poprzez próbę faktycznej nacjonalizacji udziałów, jak również usiłując przekazać swoje udziały na rzecz rządu. Trybunał również wskazał, że umowa pomiędzy DP World i PDSA jest nadal wiążąca. Co więcej, PDSA jest nadal udziałowcem joint venture i tym samym skład orzekający stwierdził, że próba przekazania udziałów na rzecz Rządu była nieskuteczna.Nie jest to pierwsze orzeczenie, które wynika z inwestycji dokonanych przez DP World w portach Dżibuti. Jedno z pierwszych wydano w 2018, stanowiło ono, że umowa koncesyjna na terminal w Doraleh, jest nadal wiążąca. W tym postępowaniu Rząd Dżibuti nie brał udziału.Kolejno wydano orzeczenie w 2020 zobowiązujące Rząd Dżibuti do przywrócenia portu na rzecz DP World.DP World zapowiada, że będzie w dalszym ciągu dochodziła ochrony swoich praw jako inwestora w Dżibuti. Z pewnością sprawa ta będzie miała swoją kontynuację. Aktualności sprawie dodaje wieloletni konflikt pomiędzy prezydentem Dżibuti a spółką DP World. Potencjalnie może to mieć negatywne implikacje dla wizerunku inwestycyjnego Dżibuti. Państwo to jest położone przy wejściu do Czerwonego Morza, co daje jego portom dostęp do Kanału Sueskiego. Co więcej, z dostępu tego korzystają również Etiopia i Erytrea, jak również podmioty gospodarcze prowadzące wymianę towarów z Afryką. Jednakże, w dłuższej perspektywie następstwem postępowań arbitrażowych dotyczących nielegalnej nacjonalizacji inwestycji może być znaczące osłabienie pozycji portów Dżibuti. Takie zagrożenie wzmacnia również fakt, że w ramach regionu rośnie mocna konkurencja dla Dżibuti w postaci, chociażby Portu Berbera w Somalilandzie.LiteraturaBallantyne J., DP World wins again in Djibouti port dispute, 12 lipca 2021 Global Arbitration Review, źródło: https://globalarbitrationreview.com/dp-world-wins-again-in-djibouti-port-dispute dostęp: 20.08.2021 r.Arbitration Tribunal Rejects Djibouti Port Company's Bid To Escape Contract With DP World, AllAfrica InfoWirem, 12.07.2021, źródło: https://allafrica.com/stories/202107120668.html dostęp: 21.08.2021 r.Minzner, A., Djibouti loses port arbitration to DP World, African Law and Bussiness, 14.08.2018, źródło: https://iclg.com/alb/8450-djibouti-loses-port-arbitration-to-dubai-owned-company dostęp: 21.08.2021 r.Guled A., Djibouti needs a Plan B for the post-Guelleh era, MEI@75, 20.07.2021, źródło: https://www.mei.edu/publications/djibouti-needs-plan-b-post-guelleh-era dostęp: 21.08.2021 r.Bohmer L., Third arbitral tribunal rules on djibouti port dispute; dubai claims that sole arbitrator reaffirmed validity of joint venture with DP World, Ainvestment Arbitration Reporter, 12.07.2021, źródło: https://www.iareporter.com/articles/third-arbitral-tribunal-rules-on-djibouti-port-dispute-dubai-claims-that-sole-arbitrator-reaffirms-validity-of-joint-venture-with-dp-world/ dostęp: 21.08.2021 r.[1] Doktor, LL.M. Uppasalla Universitetet; ORCID:0000-0001-5314-5906
