Logo Thing main logo

Tag: Madagaskar

Nota

Walki o fotel prezydencki i kryzys polityczny na Madagaskarze

10.07.2020

Po 10 latach kryzysu politycznego w 2019 roku wybrano prezydenta Czwartej Republiki Madagaskaru.Największy współczesny kryzys polityczny na Madagaskarze wybuchł w 2009 roku. Rozpoczęła go seria demonstracji, zamieszek i sporów politycznych przeciwko urzędującemu od 2002 roku prezydentowi Marcowi Ravalomananie. Był on oskarżany o korupcję, defraudację pieniędzy, dzierżawienie ziemi podmiotom zagranicznym, a także wykorzystywanie straży prezydenckiej do prywatnych celów. Przeciw niemu wystąpił burmistrz Antananarywy, Andry Rajoelina, który przy wsparciu demonstrantów w marcu 2009 roku przejął pałac prezydencki. Urzędujący prezydent był zmuszony do rezygnacji ze stanowiska i uciekł do Republiki Południowej Afryki. Rajoelina ogłosił się prezydentem 21 marca. Stanął na czele Wysokiej Władzy Przejściowej.Tab. 1. Prezydenci niepodległego MadagaskaruKOLEJNOŚĆPREZYDENTCZAS URZĘDOWANIA1Philibert Tsiranana12 lat 107 dni2Gabriel Ramanantsoa2 lata 117 dni3Didier Ratsiraka22 lata 233 dni4Albert Zafy3 lata 162 dni5Marc Ravalomanana6 lat 255 dni6Hery Rajaonarimampianina4 lata 225 dni7Andry Rajoelinaod 19 stycznia 2019źródło: opracowanie własneSpołeczność międzynarodowa, na czele z Republiką Francuską i Unią Afrykańską, potępiła to przejęcie, które zostało uznane za niekonstytucyjne i niedemokratyczne. W związku z tym w sierpniu 2009 roku w Maputo w Mozambiku rozpoczęły się negocjacje, podczas których spotkali się prezydenci: Albert Zafy oraz Didier Ratsiraka, a także Ravalomanana i Rajoelina. Ten ostatni został uznany za głowę państwa w warunkach przejściowych przed przeprowadzeniem oficjalnej elekcji. Ostatecznie prezydentom Madagaskaru (Rajoelina, Ravalaomanana, Ratsiraka) zakazano kandydowania w wyborach, które miały odbyć się pod koniec 2013 roku.Zamieszki, które wstrząsnęły Madagaskarem, trwały 4 lata. W grudniu 2013 roku na Madagaskarze zorganizowano wspólnie wybory prezydenckie i parlamentarne. Hery Rajaonarimampianina został pierwszym prezydentem Czwartej Republiki, a Rajoelina zakończył prezydenturę 24 stycznia 2014 roku. Nowa głowa państwa została zaprzysiężona w Antananarywie 25 stycznia. Był to ostatecznie koniec przejściowego rządu, a tym samym kryzysu politycznego na Madagaskarze.Kandydaci, którzy chcą startować w wyborach, muszą spełniać warunki zawarte w konstytucji Madagaskaru (być obywatelami Madagaskaru, korzystać z praw obywatelskich i politycznych, mieć co najmniej trzydzieści pięć lat i rezydować na Madagaskarze przez co najmniej sześć miesięcy). Jeśli urzędujący prezydent zdecyduje się ponownie ubiegać o urząd prezydenta, musi zrezygnować ze stanowiska sześćdziesiąt dni przed dniem głosowania. W tym przypadku jego obowiązki przejmuje prezydent senatu.Ostatnie wybory prezydenckie na Madagaskarze odbyły się w dniach 7 listopada i 19 grudnia 2018 roku. Chociaż pierwotnie, według ustaleń z 2013 roku, powinny się odbyć w maju. W pierwszej rundzie wyeliminowano ówczesnego prezydenta Hery’ego Rajaonarimampianinę, któryaby mógł kandydować, zrezygnował z urzędu 7 września 2018 roku. Ustępujący prezydent postanowił nie wspierać żadnego z pozostałych dwóch kandydatów. Zorganizowano zatem drugą rundę pomiędzy Markiem Ravalomananą i Andrym Rajoeliną. Ten ostatni wygrał z 55,66% głosów i objął urząd na 5-letnią kadencję. Frekwencja w wyborach wyniosła 48%.Mimo że wniosek o oszustwo w wyborach zgłosił obóz polityczny Ravalomanany, to Najwyższy Trybunał Konstytucyjny odrzucił go. Ponadto przewodniczący Conseil du Fampihavanana Malagasy (Rady Pojednania Madagaskaru, która została utworzona po kryzysie w 2013 roku w celu utrzymania konsensusu polityczno-narodowego), wskazał, że były to wzorowo przeprowadzone wybory, które należy zaakceptować. Rajoelina objął oficjalnie urząd 19 stycznia 2019 roku.Jednym z jego pierwszych działań politycznych była próba zmniejsza liczby senatorów. Po odrzuceniu przez Najwyższy Trybunał Konstytucyjny projektu referendum konstytucyjnego, w którym zaproponował zniesienie senatu, 22 maja 2019 roku postanowił wydać rozporządzenie zmieniające ustawę dotyczącą funkcjonowania senatu. Nowe przepisy rzeczywiście spowodowały zmniejszenie liczby senatorów z 63 do 18. Działania te, które prezydent uzasadniał chęcią wytworzenia oszczędności budżetowych, zostały skrytykowane przez opozycję.Na wyspie nadal panuje nieustabilizowana sytuacja polityczna. Kraj boryka się z ubóstwem, tymczasem na każdym szczeblu władzy króluje korupcja, a minione kampanie wyborcze, według Unii Europejskiej, należały do najdroższych na świecie.

`