Streszczenie:Misje ewangeliczne, które w pod koniec XVIII w. przybyły na tereny nowotworzonych republik latynoamerykańskich, na stałe zaszczepiły tam protestancką myśl chrześcijaństwa. Wraz z rozwojem wspólnot charyzmatycznych i powstaniem wielu ruchów neopentekostalnych, coraz częściej ich działalność była widoczna w życiu publicznym, a w ostatnim latach także politycznym. Konfesyjnych reprezentantów ruchów społecznych i partii politycznych można dostrzec dziś na wielu wysokich stanowiskach kierowniczych, w tym także w organach przedstawicielskich, począwszy od władzy terytorialnej aż do parlamentów krajowych. Ostatnie kampanie prezydenckie w Brazylii i Boliwii udowodniły jak dużą rolę w procesach demokratycznych odgrywają przywódcy religijni i ich strategie polityczne. Celem opracowania jest ukazanie sposób działania grup neopentekostalnych w systemach wyborczych państw regionu Ameryki Łacińskiej. W zakresie opracowywania i interpretacji materiałów zastosowana została metoda decyzyjna oraz porównawcza oraz elementy metody historycznej. Wyniki badań pozwalają na potwierdzenie tezy o zwiększającej się obecności i ingerencji wspólnot ewangelikalnych w życie polityczne państw Ameryki Łacińskiej. Tego rodzaju działania przyczyniają się do wzmacniania opcji konserwatywnych w regionie, co sprzyja również powstawaniu grup kontestujących ich światopoglądy.Summary:The evangelical missions, which arrived in the newly formed Latin American republics at the end of the 18th century, permanently instilled there the Protestant idea of Christianity. With the development of charismatic communities and the emergence of many neopentecostal movements, their activities have become increasingly visible in public life and, in recent years, in politics. Confessional representatives of social movements and political parties can be seen today in many high positions of leadership, including in representative bodies, from territorial authority to national parliaments. The recent presidential campaigns in Brazil and Bolivia have shown how important is a role religious leaders and their political strategies play in democratic processes. The aim of this study is to show how neopentecostal groups funcion in the electoral systems of countries in the Latin American region. In the development and interpretation of the materials, have been applied the decision-making and comparative method and elements of the historical method. The results of the research allow to confirm the thesis about the increasing presence and interference of evangelical communities in the political life of Latin American countries. Such activities contribute to the strengthening of conservative options in the region, which also encourages the emergence of groups that are opposed to their worldview.WprowadzenieEwangelikalizm to specyficzny ruch międzywyznaniowy, stanowiący odrębny nurt w protestanckiej tradycji chrześcijaństwa, który nie jest ani wyznaniem, Kościołem czy denominacją. Często bywa określany w opozycji do kościołów tzw. głównej fali reformacji, czyli ewangelickich (luteranizm, kalwinizm). Ewangelikalizm wykształcił się na przełomie XVII i XVIII w., ożywiany inspiracjami zaczerpniętymi z pierwotnego chrześcijaństwa oraz średniowiecznych ruchów odnowy Kościoła, pietyzmu, purytanizmu oraz metodyzmu[1].Ewangelikalizm zyskał na znaczeniu jednocześnie w wielu regionach świata, ale w Ameryce Łacińskiej rozwija się według własnego i nietypowego dla innych kierunku [Bastián 2004: 75; Bastián 1997]. Od połowy XX w. Ameryka Łacińska doświadcza dynamicznej transformacji w sferze religijnej, przede wszystkim za sprawą ruchów ewangelikalnych, należących do części chrześcijaństwa ewangelicznego skupionego głównie wokół wspólnot zielonoświątkowych (grupy pentekostalne i neopetnekostalne) [Zieliński 2013: 10-11]. Na przełomie lat 40 . i 50 . XX w. ruch ewangelikalny był jeszcze mało rozwinięty i jego zwolennicy stanowili ok. 5 mln osób w 1950 r. w całej Ameryce Łacińskiej. Jego ekspansywna działalność spowodowała wzrost wyznawców do tego stopnia, że na początku lat 90. XX w. identyfikowało się z nim już ponad 11% mieszkańców regionu, co stanowiło ok. 50 mln osób. To właśnie w tym czasie skala konwersji osiągnęła swe apogeum, szczególnie w Brazylii oraz Ameryce Środkowej, gdzie fenomen ten określa się mianem „religijnego tsunami/tajfunu” [Kurowski 2014: 23-38; Jańczuk 2016: 132]. Według różnych źródeł średnio 8-10 tys. osób dziennie przyłączało się do któregoś z kościołów ewangelikalnych. Tylko w latach 1992-94 ok. 300 tys. mieszkańców Rio de Janeiro porzuciło katolicyzm na rzecz któregoś z ruchów ewangelikalnych [Sarnacki 2013: 36; Anderson i in.(red.) 2010: 1-6].Rys. Podział społeczeństwa w krajach Ameryki Łacińskiej ze względu na przynależność religijną.
